TS Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược, Bộ Y tế - Ảnh: VGP/Thúy Hà
Sau thông tin Công an tỉnh Thanh Hóa triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán thuốc tân dược giả với quy mô lớn trên phạm vi toàn quốc, bắt giữ 14 đối tượng về tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc phòng bệnh, thuốc chữa bệnh, TS Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược, Bộ Y tế cho biết, Bộ đã có văn bản hỏa tốc gửi Sở Y tế tỉnh Thanh Hóa đề nghị cung cấp thông tin, phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an trong đấu tranh làm rõ, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm pháp luật và triệt để thu hồi các thuốc do đối tượng làm giả, đã đưa ra thị trường.
Bộ Y tế cho biết, thông tin ban đầu của Sở Y tế tỉnh Thanh Hoá và các đơn vị chức năng cho thấy, thuốc do các đối tượng làm giả không vào trong hệ thống các bệnh viện do không có giấy tờ, chứng từ để tham gia đấu thầu. Các thuốc giả chủ yếu được bán trên mạng, tại kênh bán lẻ.
Theo cơ quan công an, các đối tượng đã thuê kho ở nơi vắng vẻ, đầu tư dây chuyền, máy móc, thuê nhân công ăn ở khép kín ở xưởng để sản xuất. Sau đó, các đối tượng đặt mua các nguyên liệu là dược phẩm, dược liệu, thảo mộc không rõ nguồn gốc, xuất xứ, trộn lẫn nghiền thành bột, sử dụng máy móc đóng thành viên nang, ép vỉ, đóng gói thành phẩm bán ra thị trường qua các kênh phân phối để thu lời.
Trong số 21 loại sản phẩm đã bị cơ quan công an bắt giữ có 4 loại thuốc tân dược giả (44 hộp thuốc Tetracyclin, 40 hộp thuốc Clorocid, 49 hộp thuốc Pharcoter, 52 hộp thuốc Neo-Codion). Còn lại 39.323 hộp gồm 17 loại sản phẩm giả nghi là thuốc đông dược, sản phẩm có nhãn ghi mục đích sử dụng như thuốc chữa bệnh.
Buôn bán thuốc giả bị xử lý hình sự thấp nhất từ 2 năm tù, cao nhất là tử hình
TS Tạ Mạnh Hùng cho biết, thuốc chữa bệnh là loại hàng hóa đặc biệt, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng người bệnh, do vậy yêu cầu quản lý rất nghiêm ngặt. Các hoạt động sản xuất, kinh doanh, buôn bán, sử dụng thuốc phải tuân thủ các nguyên tắc, tiêu chuẩn thực hành tốt được quy định tại Luật Dược và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan.
Hành vi sản xuất, kinh doanh thuốc giả là một trong những hành vi bị nghiêm cấm quy định tại Luật dược (Điều 6) và phải chịu trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 194 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017. Theo đó, người sản xuất, buôn bán thuốc giả có thể bị xử lý hình sự thấp nhất từ 2 năm tù, cao nhất là tử hình.
Để bảo đảm chất lượng thuốc, Bộ Y tế đã triển khai hàng loạt hoạt động tiền kiểm cũng như hậu kiểm trong toàn bộ quá trình sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và đã ban hành nhiều quyết định xử phạt vi phạm hành chính nghiêm khắc đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm.
Bộ Y tế và Bộ Công an cũng đã ký quy chế phối hợp trong cung cấp thông tin, tài liệu, tình hình liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu, phân phối lưu thông thuốc trong đó có thuốc giả, thuốc kém chất lượng.
Đại diện Bộ Y tế khẳng định, việc đấu tranh phòng chống thuốc giả luôn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm không của riêng ngành y tế. Thực hiện Chỉ thị 17/CT-TTg ngày 19/6/2018 của Thủ tướng Chính phủ, những năm qua, Bộ Công Thương, Bộ Công an, Bộ Y tế và các bộ, ngành thông qua Ban chỉ đạo 389 đã triển khai hàng loạt các hoạt động phòng chống sản xuất, buôn bán thuốc giả, phát hiện và xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm theo quy định của pháp luật.
Bộ Y tế cũng cho biết, Bộ đã có nhiều văn bản chỉ đạo UBND các tỉnh, Sở Y tế và các đơn vị tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc; thường xuyên phối hợp với các cơ quan chức năng đấu tranh phòng chống thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Tỷ lệ thuốc giả trong những năm gần đây đều dưới 0,1%. Trong năm 2023-2024, một số địa phương như Thanh Hóa, Hà Nam, Hà Nội báo cáo phát hiện một số lô thuốc Tetracyclin, Clorocid, Pharcoter và Neo-Codion giả, Bộ Y tế đã kịp thời chỉ đạo các Sở Y tế chủ động phối hợp với Ban chỉ đạo 389, Công an, Quản lý thị trường… tập trung đấu tranh phát hiện và xử lý kịp thời theo đúng quy định pháp luật.
Mới đây, ngày 9/1/2025, Cục Quản lý Dược và Thanh tra Bộ y tế phối hợp với Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng (C03), Cục An ninh chính trị nội bộ (A03) Bộ công an tổ chức cuộc họp tăng cường công tác phòng chống thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ với Sở y tế một số địa phương như: Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Hà Nam...
Các đơn vị đã thống nhất tiếp tục đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng chống thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc và xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định của pháp luật trong thời gian tới. Trên cơ sở đó, các cơ quan chức năng đã vào cuộc điều tra, phát hiện và xử lý nghiêm vụ việc trên.
Thuý Hà
