xuân

Doanh nghiệp ‘hiến kế’ phát triển hệ thống dữ liệu quốc gia: Yếu tố then chốt trong giai đoạn mới

(Chinhphu.vn) - Trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào một kỷ nguyên phát triển mới, việc khai thác và quản lý dữ liệu trở thành một yếu tố then chốt, quyết định sự thành công của công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

Doanh nghiệp ‘hiến kế’ phát triển hệ thống dữ liệu quốc gia: Yếu tố then chốt trong giai đoạn mới- Ảnh 1.

Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an, Chủ tịch Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia có bài phát biểu quan trọng - Ảnh: VGP/PLiên

Dữ liệu là tài sản quốc gia

Tại Phiên họp Ban Chấp hành Hiệp hội Dữ liệu quốc gia diễn ra chiều 3/8, đóng góp ý kiến để Hiệp hội hoạt động hiệu quả hơn trong thời gian tới, bà Thái Hương, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Bắc Á, Chủ tịch Hội đồng Chiến lược của TH, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dữ liệu quốc gia chia sẻ: "Sau 15 năm theo đuổi cuộc cách mạng sữa tươi sạch, cách mạng dinh dưỡng cho người Việt, cách mạng dinh dưỡng học đường, tôi đã có rất nhiều dữ liệu. Đến hôm nay, khi dữ liệu được gọi là tài sản quốc gia, tôi thấy rằng câu hỏi đặt ra là: Sử dụng tài sản quốc gia này như thế nào cho hiệu quả? Hiện tại, đối với các hoạt động số hóa, AI tại Việt Nam, chúng ta cần có một mô hình điểm.

Khi dữ liệu được số hóa, ứng dụng công nghệ, thì mọi thứ rất minh bạch, dữ liệu được lưu giữ ở mọi thời điểm. Ví dụ như với TH, năm 2008 đã đi theo công nghệ cao, thời điểm đó thế giới đã có rồi. "Chúng tôi học tập, đi từng mắt xích một, có dữ liệu đầy đủ. Vậy nên, với vai trò Phó Chủ tịch Hiệp hội phụ trách Nông nghiệp và Logistic, tôi sẽ đứng ra làm một mô hình như một diễn đàn/nền tảng để mọi người được tham gia.

Chúng tôi cũng sẽ xây dựng một mô hình dữ liệu về dinh dưỡng cho người Việt và lấy mô hình đầu tiên là dinh dưỡng cho học đường, bởi 86% chiều cao của đời người phát triển ở lứa tuổi này. Đó là cơ hội, thời cơ. Như đồng chí Tổng Bí thư đã nói, thanh niên Việt Nam phải khỏe về thể chất, và lứa tuổi 2-12 tuổi hiện nay là nền tảng của thế hệ thanh niên năm 2045", bà Thái Hương cho hay.

Doanh nghiệp ‘hiến kế’ phát triển hệ thống dữ liệu quốc gia: Yếu tố then chốt trong giai đoạn mới- Ảnh 2.

Chủ tịch Vietjet, Tiến sĩ Nguyễn Thị Phương Thảo cam kết đồng hành cùng thúc đẩy các sáng kiến giúp cung cấp dữ liệu minh bạch, phi thiên kiến, đa ngôn ngữ cho việc phục vụ cộng đồng - Ảnh: VGP

Chủ tịch Vietjet, Tiến sĩ Nguyễn Thị Phương Thảo đề xuất cần chung tay để định hình một tầm nhìn toàn cầu, nơi dữ liệu phát triển dựa trên nền tảng đạo đức vững chắc, lấy con người làm trung tâm và lấy niềm tin làm nền tảng. Nữ tỷ phú cũng khẳng định cam kết đồng hành cùng thúc đẩy các sáng kiến ở tầm quốc tế như "Quỹ dữ liệu công bằng" để giúp cung cấp dữ liệu minh bạch, phi thiên kiến, đa ngôn ngữ cho việc phục vụ cộng đồng, đặc biệt tại Việt Nam cũng như các quốc gia đang phát triển.

Đảm bảo chất lượng và khả năng liên thông dữ liệu

Ông Nguyễn Trung Chính, Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ CMC, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một hệ thống dữ liệu quốc gia với dữ liệu chất lượng. Ông cho biết: "Hiện nay, chỉ khoảng 50% dữ liệu quốc gia sẵn sàng cho việc vận hành, khai thác, cho thấy nhu cầu cấp thiết phải nâng cao mức độ sẵn sàng của dữ liệu".

Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ CMC kêu gọi đảm bảo khả năng liên thông dữ liệu và khẳng định: "Dữ liệu cần phải chính xác, đầy đủ, sạch, sau đó phải đảm bảo liên thông và thông suốt để tối ưu hóa giá trị sử dụng". Ông Chính đề xuất Hiệp hội tận dụng nguồn lực của các thành viên để nâng cấp 116 bộ dữ liệu chuyên ngành, phù hợp với các ưu tiên quốc gia.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội đồng Quản trị Vietjet, nhấn mạnh vai trò quan trọng của Hiệp hội trong việc xây dựng khung pháp lý, đặc biệt là Luật Dữ liệu Quốc gia và các quy định liên quan đến chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo. Ông nhận định: "Việc xây dựng các bộ luật này tạo nền tảng quan trọng để quản lý và phát triển dữ liệu quốc gia".

Ông Tuấn đề xuất Hiệp hội phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ để hài hòa Luật Dữ liệu Quốc gia với Luật Chuyển đổi Số, đảm bảo sự liên thông giữa các lĩnh vực. Ông cũng nhấn mạnh vai trò của Trung tâm Dữ liệu Quốc gia trong việc định hình các chính sách này, đồng thời kêu gọi tiếp tục hoàn thiện môi trường pháp lý để hỗ trợ nền kinh tế số của Việt Nam.

Doanh nghiệp ‘hiến kế’ phát triển hệ thống dữ liệu quốc gia: Yếu tố then chốt trong giai đoạn mới- Ảnh 3.

Các doanh nghiệp tham gia hội nghị đưa ra nhiều ý kiến phát triển hệ thống dữ liệu quốc gia - Ảnh: VGP/PLiên

Giải quyết thách thức trong quản lý và khai thác dữ liệu

Ông Đinh Bá Thành, Chủ tịch – Nhà sáng lập DatViet VAC, đề cập đến các thách thức trong quản lý nội dung số và tác động của văn hóa số. Ông lưu ý rằng phần lớn nội dung số tại Việt Nam được lưu trữ trên các nền tảng nước ngoài như YouTube, TikTok và Spotify, điều này hạn chế khả năng kiểm soát việc thu thập và phân tích dữ liệu.

Ông Thành chỉ rõ: "Khoảng 90% nội dung mà người Việt tiêu thụ được tạo ra và phân phối trên các nền tảng không thuộc sở hữu trong nước, ảnh hưởng đến chủ quyền dữ liệu". Ông Thành đề xuất thiết lập các kênh hợp tác chính thức với các nền tảng này để đảm bảo tuân thủ quy định về dữ liệu của Việt Nam, đặc biệt là Điều 26 của Luật Dữ liệu về chia sẻ dữ liệu. Ông cũng chỉ ra vấn đề thiếu chuẩn hóa định dạng dữ liệu là một hạn chế lớn, qua đó đề xuất Hiệp hội có kế hoạch hành động, ưu tiên chuẩn hóa và bảo mật dữ liệu để nâng cao quản lý trong lĩnh vực văn hóa số và nội dung số.

Thúc đẩy dân chủ hóa, làm giàu và làm sạch dữ liệu

Ông Đỗ Minh Phú, Chủ tịch Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank), nhấn mạnh vai trò chiến lược của Hiệp hội trong việc xây dựng nền kinh tế dựa trên dữ liệu, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính. "Dữ liệu giờ đây là yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất giúp xây dựng nền kinh tế số. Trong đó, chúng ta cần chú ý đến ba vấn đề cốt lõi: dân chủ hóa dữ liệu, làm giàu dữ liệu và làm sạch dữ liệu", ông Phú chia sẻ.

Chủ tịch Ngân hàng TPBank lưu ý rằng việc chia sẻ dữ liệu vẫn là một thách thức, vì các tổ chức coi dữ liệu là tài sản độc quyền. Ông kêu gọi Hiệp hội xây dựng cơ chế chia sẻ dữ liệu an toàn, nhấn mạnh: "Vai trò của Hiệp hội trong việc thúc đẩy chia sẻ dữ liệu giữa các thành viên ở các lĩnh vực như du lịch, công nghiệp và tài chính là rất quan trọng để tối đa hóa tác động".

Ông Đỗ Minh Phú cũng đề xuất Hiệp hội dẫn đầu các sáng kiến đào tạo và hướng dẫn doanh nghiệp áp dụng tài sản số và tiền số, định vị Việt Nam như một trung tâm tài chính khu vực. Ông nhấn mạnh cần thu hẹp khoảng cách trong quản lý tài sản số, đồng thời đảm bảo tuân thủ các quy định pháp lý. Ông tin rằng mặc dù đây là một nhiệm vụ khó khăn, nhưng với sự dẫn dắt của Hiệp hội, chúng ta có thể xây dựng một khuôn khổ quản lý hiệu quả, tạo ra một làn sóng mới cho ngành tài chính-ngân hàng và nền kinh tế số.

Vai trò kết nối và tạo sức mạnh tổng hợp

Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an, Chủ tịch Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia nhấn mạnh Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia được thành lập với mục tiêu trở thành một tổ chức quy tụ các nhà khoa học, các nhà quản lý doanh nghiệp hàng đầu của Việt Nam.

Bộ trưởng bày tỏ niềm tự hào và kỳ vọng lớn lao vào đội ngũ thành viên Hiệp hội: "Tôi rất tự hào khi nhìn thấy đội ngũ các nhà khoa học, nhà quản lý, và doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam cùng quy tụ lại. Hiệp hội cần phát huy hiệu quả để đáp ứng kỳ vọng của đất nước trong giai đoạn chuyển đổi số".

Theo Bộ trưởng Lương Tam Quang, Hiệp hội là nơi kết nối và phát huy sức mạnh của các thành viên, bao gồm các chủ doanh nghiệp nhà nước và tư nhân, cùng với các nhà khoa học, chuyên gia nghiên cứu.

Mục tiêu cuối cùng là tạo ra một môi trường hợp tác chặt chẽ, tận dụng tối đa tiềm năng của từng thành viên để đạt được hiệu quả chung. Bộ trưởng khẳng định: "Nếu dữ liệu không được thống nhất và tập trung, các nỗ lực chuyển đổi số trong kinh tế và xã hội sẽ khó đạt được thành công. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với Hiệp hội trong việc xây dựng các cơ chế và chính sách hỗ trợ hiệu quả cho các doanh nghiệp và tổ chức".

Theo Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang, dữ liệu không thống nhất, không tập trung sẽ cản trở mọi nỗ lực phát triển kinh tế số và xã hội số. Do đó, việc Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia đóng vai trò là cầu nối, đảm bảo sự phối hợp và thống nhất giữa các bên là vô cùng quan trọng.

Đại tướng Lương Tam Quang khẳng định: "Là Chủ tịch Hiệp hội, mục tiêu cuối cùng của tôi là hỗ trợ cho các doanh nghiệp, các đơn vị để chúng ta cùng phát triển". Bộ trưởng khẳng định sẽ hỗ trợ đưa tiếng nói của các thành viên Hiệp hội đến Chính phủ, Quốc hội, các bộ, ngành quản lý nhà nước, và các lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước, nhằm giải quyết những khó khăn về cơ chế, chính sách.

Mục tiêu là tạo ra những điều kiện thuận lợi nhất để các doanh nghiệp, các nhà khoa học có thể phát huy tối đa năng lực của mình, đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước.

Phương Liên